10/11/08

به مناسبت روز جهانی مقابله با اعدام

به مناسبت روز جهانی مقابله با اعدام
خشونت دولتی و بدترین نوع آن، مجازات اعدام، بذر خشونت را در جامعه می پاشد و آن را در ذهنیت مردم عملی عادی جلوه می دهد و دامنه آنرا در ابعاد وسیع تری در جامعه و حتی در خانواده گسترش می دهد. یکی از دلایل خشونت بار بودن جامعه آمریکا همین امر است. بطوری که خشونت در جامعه پلیس را وا مدارد که از هرحرکت مشکوک بترسد و برای خنثی کردن آن بالا ترین حدخشونت را اعمال بدارد. بطوری که در مواردی پلیس به کودکانی که با اسلحه های پلاستیکی(اسباب بازی) سرگرم بازی بوده اند به خیال آنکه آنها اسلحه واقعی دارند شلیک کرده و آنها را در جا کشته است. این رابطه متقابل خشونت دولتی و خشونت فرهنگی است. چرا باید کودکان برای بازی و سرگرمی از اسلحه پلاستیکی استفاده کنند؟.
مجازات اعدام چه در جامعه متمدنی مانند آمریکا و با ابزار مدرن انجام پذیرد، و چه با روش های متداول در ایران مانند دار زدن مجرم، پدیده ای متعلق به دوران توحش انسان است. این درست است که روش اعدام در آمریکا طوری انجام می گیرد که فرد اعدامی درد کمتری را حس کند، ولی این نفس حرکت ضد انسانی کشتن با اراده وتصمیم و آنهم به دست دولت و با رای قاضی را توجیه نمی کند. این بعدی از راسیونالیسم افراطی جامعه است که به قول یورگن هابر ماس حرکتی کاملا غیر راسیونالیسی است.

درکشور آمریکا اعدام را فقط برای مجرمانی روا می دارند که خود مرتکب قتل شده باشند، در ایران از اعدام برای خاموش کردن صدای حق طلبان مردم نیز استفاده می کنند. بطوری که تعداد افرادی که به اتهام فعالیت سیاسی در ایران اعدام شده اند به مراتب بیشتر از مجرمانی است که مرتکب قتل شده اند. اگر چه در سال های اخیر اعدام ها در جمهوری اسلامی بطور عمده علیه مرتکیبن قتل انجام گرفته است، ولی دو نکته را نباید فراموش کرد. نخست اینکه برای جمهوری اسلامی شرایطی که قتل اتفاق افتاده است و سن فردی که مرتکب قتل شده است چندان مهم نیست. دوم حد بالای اعمال خشونت اعدام ، خشونت های دیگراز جمله شکنجه که علیه زندانیان سیاسی اعمال می شود را در افکار عمومی عادی جلوه می دهد و مردم نسبت به آن بی تفاوت می شوند. مجازات اعدام در ایران که در خیابان ومیدان ها و با حضور مردم انجام می گیرد تنها برای مجازات یا قصاص فرد مجرم نیست، بلکه برای ایجاد ترس و وحشت در اذهان عمومی و تابع و تسلیم کردن مردم است.

مطالعات در کشوری مانند آمریکا نشان می دهد که مجازات اعدام نه تنها مانع بروز قتل نمی شود، حتی نرخ اینگونه جرایم را نیز کاهش نمی دهد. در آمریکا نرخ قتل به مراتب بیشتر از دیگر کشورهای غربی است که اعدام در آنها اعمال نمی شود. حدود یک سوم ایالت های آمریکا مجازات اعدام را اعمال نمی کنند، ولی نرخ قتل در این ایالت ها از ایالت ها ئی که مجازات اعدام را بکار می برند بیشتر نیست. به عبارت دیگر، مجازات اعدام مانع نمی شود که افراد کمتری به این خشونت متوسل شوند. درکشورهای اروپایی که مجازات اعدام بکار برده نمی شود هم نرخ قتل پائین تراست و هم حد خشونت درجامعه.

مدافعان حقوق بشر باید برای آموزش زیان های کوتاه مدت ودراز مدت خشونت های دولتی مانند اعدام و دلایل آن مردم را آموزش دهند و هنجارهای جامعه را تغییر داده مردم را نسبت به فلسفه، دلایل وعوارض جانبی خشونت دولتی آگاه سازند. کم نیستند مواردی که بی گناهی افراد متهم به قتل ثابت شده است و سالها پس از زندانی کشیدن آزاد شده اند؛ و چه بسا مواردی بسیاری نیز بوده است که متهمان را به اشتباه اعدام کرده اند و پرونده آنها بسته شده است و هیچگاه فرصتی برای باز بینی پرونده آنها باقی نمانده است. روز جهانی مقابله با مجازات اعدام را باید به روز آموزش همگانی برای زیان های ناشی از کاربرد اعدام و خشونت دولتی بدل نمود. ک ع
درسال 2007 ایران با بیش از317 اعدام از رتبه 4 به رتبه دوم درجهان صعود کرد. درسالجاری در6 ماهه اول این رقم به بیش از230 نفر رسیده است! سرعت رشد اعدام ها از سرعت رشداقتصادی و رفع فقر درجامعه بیشتر است.
1. برپايه آمار سال 1998، ايران با 66 اعدام از بين 33 كشور داراي مجازات اعدام، رتبه چهارم را داشت. این رقم در سال 2007 یعنی کمتر از ده سال به 317 نفر اعدام شده افزایش یافته و رتبه ایران را پس از چین به مقام دوم رساند. این در حالی است که درمقایسه بین جمعیت این دوکشور، نرخ اعدام درایران وضعیت بسیار نگران کننده ای را بخود گرفته است. به عبارت ديگر از هر يك ميليون نفر، يك نفر در ايران اعدام شده اند.
کشور تعداد اعدام
چین 470+
ایران 317+
عربستان 143+
پاکستان 135+
امریکا 42

نقل از تارنمای "جامعه شناسان بدون مرز"